Tip 2 Diyabet Tanılı Hastaların Cepten Sağlık Harcamaları, Yaşam Kaliteleri ve İlaca Uyum Düzeylerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı tip 2 diyabet tanılı hastaların cepten sağlık harcamalarını etkileyen, başta yaşam kalitesi ile ilaca uyum olmak üzere, faktörleri belirlemektir. Araştırma verileri Bayburt’ta faaliyet gösteren bir kamu hastanesi dahiliye polikliniğe başvuru yapan tip 2 diyabet tanılı hastalard...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Özgür Uğurluoğlu, Rahime Nur Demir
Format: Article
Language:English
Published: Sakarya University 2025-07-01
Series:İşletme Bilimi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4751372
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Bu araştırmanın amacı tip 2 diyabet tanılı hastaların cepten sağlık harcamalarını etkileyen, başta yaşam kalitesi ile ilaca uyum olmak üzere, faktörleri belirlemektir. Araştırma verileri Bayburt’ta faaliyet gösteren bir kamu hastanesi dahiliye polikliniğe başvuru yapan tip 2 diyabet tanılı hastalardan anket yöntemiyle toplanmıştır. Bu çalışmada diyabet hastaları kolayda örnekleme yoluyla seçilmiş olup 350 tip 2 diyabet hastasına ulaşılmıştır. Anket formunun ilk bölümünde hastalara ait sosyodemografik bilgiler, ikinci bölümde hastaların cepten sağlık harcamalarına ait sorular, üçüncü bölümde “SF-12 Yaşam Kalitesi” ölçeği, dördüncü bölümde “Medication Adherence Report Scale (MARS)” ölçeği yer almaktadır. Bu çalışmada elde edilen veriler, SPSS 27.0 yazılımıyla incelenmiş olup çok değişkenli regresyon analizi yürütülmüştür. Araştırma sonucunda tip 2 diyabet hastalarının yıllık ortalama cepten harcamasının 5.374 TL olduğu ve bu harcamaların %66,34’ünün özel tüketim besin, %11,06’sının özel alet, %10,09’unun reçetesiz ilaç, %6,81 ilaç, %3,37’sinin özel sağlık hizmeti, %1,88’inin ulaşım, %0,41’inin muayene katkı payı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca hastaların mental sağlık yaşam kalitesi ve ilaca uyum düzeylerinin azalmasıyla cepten sağlık harcamalarının arttığı tespit edilmiştir. Bunun yanında hastaneye yapılan başvuru sayısının, hastalık süresinin, ailede diyabet hikayesi varlığının, diyabete bağlı özel bir diyet yapıyor olmanın ve cinsiyetin tip 2 diyabetli hastalarda cepten yapılan sağlık harcamasın önemli diğer belirleyicileri olduğu bulunmuştur. Araştırma bulgularından elde edilen sonuçlar doğrultusunda diyabetli hastaların cepten harcamalarını azaltmak için özel beslenme, özel alet, ilaç ve tedavi masraflarının sigorta kapsamında daha geniş şekilde karşılanması gerektiği önerilmektedir. Bunun yanı sıra, diyabetli hastalarda ilaca uyumu ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesini artırmaya yönelik eğitim ve farkındalık programlarının düzenlenmesinin cepten sağlık harcamalarının azaltılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
ISSN:2148-0737