تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی

سیاست‌های آبی منطقه‌یی به‌عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در مطالعات ژئوپلیتیک آب، بر نقش قدرت‌های دولتی در کنترول منابع آبی فرامرزی تأکید دارد. افغانستان، به‌عنوان کشوری با منابع آب سطحی قابل‌توجه، نقش راه‌بردی در معادلات آبی منطقه‌‌یی ایفا می‌کند. با روی‌کار آمدن حکومت امارت اسلامی، در سال ۲۰۲۱ م. سیاس...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علیرضا انصاری کارگر, بصیراحمد حصین, عتیق الله رحیمی
Format: Article
Language:English
Published: Ghalib University 2025-07-01
Series:غالب
Subjects:
Online Access:https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/322
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1839620062188666880
author علیرضا انصاری کارگر
بصیراحمد حصین
عتیق الله رحیمی
author_facet علیرضا انصاری کارگر
بصیراحمد حصین
عتیق الله رحیمی
author_sort علیرضا انصاری کارگر
collection DOAJ
description سیاست‌های آبی منطقه‌یی به‌عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در مطالعات ژئوپلیتیک آب، بر نقش قدرت‌های دولتی در کنترول منابع آبی فرامرزی تأکید دارد. افغانستان، به‌عنوان کشوری با منابع آب سطحی قابل‌توجه، نقش راه‌بردی در معادلات آبی منطقه‌‌یی ایفا می‌کند. با روی‌کار آمدن حکومت امارت اسلامی، در سال ۲۰۲۱ م. سیاست‌های آبی این کشور در سطح داخلی و منطقه‌یی دست‌خوش تغییراتی شده است، که می‌تواند بر توازن قدرت هیدروپلیتیکی تأثیرگذار باشد. سؤال اصلی تحقیق این است که هیدروپلیتیک منطقه‌یی امارت اسلامی چه تأثیری بر هم‌گرایی منابع آبی فرامرزی داشته است؟ برای پاسخ به این پرسش، روش تحقیق تحلیلی- تبیینی به‌کار گرفته شده و برای جمع‌آوری اطلاعات و مواد خام، از ابزارهای کتاب‌خانه‌یی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که حکومت کنونی افغانستان به دلیل برخورداری از استقلال سیاسی، حق حاکمیت آبی، موقعیت دست بالا در برابر کشورهای هم‌سایه و وابسته‌گی آن‌ها به آب‌های افغانستان، این کشور را در جایگاهی خاص قرار داده است؛ با‌این‌حال، زمینۀ هم‌گرایی منابع آبی هنوز وجود دارد؛ مشروط بر این‌که عدم امنیتی‌سازی آب، سیاست‌زدایی از مسأله آبی، طرح‌های بدیل کشاورزی سنّتی و استفاده از بندرهای تجاری هم‌سایه‌گان برای سیاست‌های امارت اسلامی مدنظر قرار گیرد.
format Article
id doaj-art-c62d44149a1b432994e451f921b64349
institution Matheson Library
issn 2788-4155
2788-6441
language English
publishDate 2025-07-01
publisher Ghalib University
record_format Article
series غالب
spelling doaj-art-c62d44149a1b432994e451f921b643492025-07-22T16:06:57ZengGhalib Universityغالب2788-41552788-64412025-07-0114210.58342/ghalibqj.V.14.I.2.3 تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزیعلیرضا انصاری کارگر0بصیراحمد حصین1عتیق الله رحیمی2هیئت‌علمی رشتة روابط بین‌الملل دانش‌کده/ پوهنځی حقوق و علوم سیاسی، دانش‌گاه/ پوهنتون جامی، هرات، افغانستان هیئت‌علمیِ رشتة علوم سیاسی دانش‌کده/ پوهنځی حقوق و علوم سیاسی، دانش‌گاه/ پوهنتون جامی، هرات، افغانستان هیئت‌علمی رشتة علوم سیاسی دانش‌کده/ پوهنځی حقوق و علوم سیاسی، دانش‌گاه/ پوهنتون جامی، هرات، افغانستان سیاست‌های آبی منطقه‌یی به‌عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در مطالعات ژئوپلیتیک آب، بر نقش قدرت‌های دولتی در کنترول منابع آبی فرامرزی تأکید دارد. افغانستان، به‌عنوان کشوری با منابع آب سطحی قابل‌توجه، نقش راه‌بردی در معادلات آبی منطقه‌‌یی ایفا می‌کند. با روی‌کار آمدن حکومت امارت اسلامی، در سال ۲۰۲۱ م. سیاست‌های آبی این کشور در سطح داخلی و منطقه‌یی دست‌خوش تغییراتی شده است، که می‌تواند بر توازن قدرت هیدروپلیتیکی تأثیرگذار باشد. سؤال اصلی تحقیق این است که هیدروپلیتیک منطقه‌یی امارت اسلامی چه تأثیری بر هم‌گرایی منابع آبی فرامرزی داشته است؟ برای پاسخ به این پرسش، روش تحقیق تحلیلی- تبیینی به‌کار گرفته شده و برای جمع‌آوری اطلاعات و مواد خام، از ابزارهای کتاب‌خانه‌یی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که حکومت کنونی افغانستان به دلیل برخورداری از استقلال سیاسی، حق حاکمیت آبی، موقعیت دست بالا در برابر کشورهای هم‌سایه و وابسته‌گی آن‌ها به آب‌های افغانستان، این کشور را در جایگاهی خاص قرار داده است؛ با‌این‌حال، زمینۀ هم‌گرایی منابع آبی هنوز وجود دارد؛ مشروط بر این‌که عدم امنیتی‌سازی آب، سیاست‌زدایی از مسأله آبی، طرح‌های بدیل کشاورزی سنّتی و استفاده از بندرهای تجاری هم‌سایه‌گان برای سیاست‌های امارت اسلامی مدنظر قرار گیرد. https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/322هیدروپلیتیکهیدروهژمونیکهیدرورئالیزمهم‌گرایی امارت اسلامی افغانستان
spellingShingle علیرضا انصاری کارگر
بصیراحمد حصین
عتیق الله رحیمی
تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
غالب
هیدروپلیتیک
هیدروهژمونیک
هیدرورئالیزم
هم‌گرایی
امارت اسلامی افغانستان
title تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
title_full تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
title_fullStr تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
title_full_unstemmed تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
title_short تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
title_sort تأثیر هیدروپُلیتیک منطقه‌یی حکومت امارت اسلامی افغانستان بر هم‌گراییِ منابع آبی فرامرزی
topic هیدروپلیتیک
هیدروهژمونیک
هیدرورئالیزم
هم‌گرایی
امارت اسلامی افغانستان
url https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/322
work_keys_str_mv AT ʿlyrḍạạnṣạryḵạrgr tạtẖyrhydrwpulytyḵmnṭqhyyḥḵwmtạmạrtạslạmyạfgẖạnstạnbrhmgrạyyimnạbʿậbyfrạmrzy
AT bṣyrạḥmdḥṣyn tạtẖyrhydrwpulytyḵmnṭqhyyḥḵwmtạmạrtạslạmyạfgẖạnstạnbrhmgrạyyimnạbʿậbyfrạmrzy
AT ʿtyqạllhrḥymy tạtẖyrhydrwpulytyḵmnṭqhyyḥḵwmtạmạrtạslạmyạfgẖạnstạnbrhmgrạyyimnạbʿậbyfrạmrzy