OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI
W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa k...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Lublin University of Technology
2017-03-01
|
| Series: | Ochrona Dziedzictwa Kulturowego |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/835 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1839599127707516928 |
|---|---|
| author | Jakub Lewicki |
| author_facet | Jakub Lewicki |
| author_sort | Jakub Lewicki |
| collection | DOAJ |
| description | W pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku.
Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami.
Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania.
Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu. |
| format | Article |
| id | doaj-art-a15e2f3e5183460b942f86f05b0e8ee3 |
| institution | Matheson Library |
| issn | 2543-6422 |
| language | English |
| publishDate | 2017-03-01 |
| publisher | Lublin University of Technology |
| record_format | Article |
| series | Ochrona Dziedzictwa Kulturowego |
| spelling | doaj-art-a15e2f3e5183460b942f86f05b0e8ee32025-08-02T15:27:58ZengLublin University of TechnologyOchrona Dziedzictwa Kulturowego2543-64222017-03-01310.24358/ODK_2017_03_08835OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJIJakub Lewicki0Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w WarszawieW pracy omówione zostały wszystkie próby oceny wartości zabytków XX wieku oraz wymienione najważniejsze polskie badania mające na celu ocenę XX-wiecznych budynków. Przedstawiono także kryteria ochrony architektury sporządzone w związku z przepisami wprowadzającymi pojęcie współczesnego dziedzictwa kulturowego zawartymi w ustawie o planowaniu przestrzennym z 2003 roku. Praca omawia wykorzystanie kryteriów oceny wartości XX-wiecznego budynku zgodnie z aktualnie obowiązującą Ustawą o ochronie zabytków. Obejmowałyby one wartość artystyczną - formę obiektu lub kompleksu, jego jakość i wpływ - autentyczność idei, materiału, funkcji, materiału konstrukcyjnego, ponadregionalną i lokalną nowość oraz wartość historyczną - miejsca, ludzi, wydarzeń - europejską, ponadregionalną i lokalną. Zasugerowano również, aby zróżnicować wartość zabytków na europejską, ponadregionalną i lokalną. W przypadku poszczególnych zabytków należałoby zastosować następujące kryteria: określenie wartości bezwzględnie chronionych, wartości, które można przekształcić oraz wartości utracone, ale potrzebne do odtworzenia. Należałoby zastosować regułę postulującą większy zakres ochrony w przypadku zabytków o wyższej randze. Podstawą do wyboru XX-wiecznych zabytków powinny być dokumenty źródłowe zweryfikowane literaturą i aktualnymi badaniami. Wybór tych obiektów winien być warunkowany następującymi wytycznymi: powinien być prosty i klarowny według dokładnie określonych kategorii i przy możliwie najmniejszej liczbie kryteriów oceny; powinien być zgodny z polskim prawem; musi umożliwiać selekcję zamiast pomnażać w bezmyślny sposób kolejne grupy cennych zabytków i wartości trudnych do zdefiniowania. Ocena wartości modernistycznych zabytków i selekcja najcenniejszych budynków powinny stanowić podstawę do ustalenia rodzaju ochrony zabytków z tego okresu.https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/835modernizmarchitektura XX-wiekuzabytki XX-wiekuocena wartościwaloryzacjaochrona zabytków |
| spellingShingle | Jakub Lewicki OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI Ochrona Dziedzictwa Kulturowego modernizm architektura XX-wieku zabytki XX-wieku ocena wartości waloryzacja ochrona zabytków |
| title | OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI |
| title_full | OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI |
| title_fullStr | OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI |
| title_full_unstemmed | OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI |
| title_short | OCENA WARTOŚCI ZABYTKÓW EPOKI MODERNIZMU Z 1 POŁ. XX WIEKU. PROPOZYCJA METODY KLASYFIKACJI |
| title_sort | ocena wartosci zabytkow epoki modernizmu z 1 pol xx wieku propozycja metody klasyfikacji |
| topic | modernizm architektura XX-wieku zabytki XX-wieku ocena wartości waloryzacja ochrona zabytków |
| url | https://ph.pollub.pl/index.php/odk/article/view/835 |
| work_keys_str_mv | AT jakublewicki ocenawartoscizabytkowepokimodernizmuz1połxxwiekupropozycjametodyklasyfikacji |