Analiza wybranych modeli racjonalności wiary
Artykuł przedstawia wybrane modele racjonalności wiary: klasyczny, probabilistyczny i krytyczny. Racjonalność odnosi się przede wszystkim do osoby, która w uzasadniony sposób utrzymuje swoje przekonania (związane z wiarą), a nie jest cechą określającą treść samych przekonań. Klasyczny model racjona...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | German |
| Published: |
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
2022-12-01
|
| Series: | Studia Teologiczne |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/st/article/view/10124 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1839608763018903552 |
|---|---|
| author | Łukasz Pinio |
| author_facet | Łukasz Pinio |
| author_sort | Łukasz Pinio |
| collection | DOAJ |
| description |
Artykuł przedstawia wybrane modele racjonalności wiary: klasyczny, probabilistyczny i krytyczny. Racjonalność odnosi się przede wszystkim do osoby, która w uzasadniony sposób utrzymuje swoje przekonania (związane z wiarą), a nie jest cechą określającą treść samych przekonań. Klasyczny model racjonalności mówi, że jedynie takie przekonania, których prawdziwość została bezspornie dowiedziona, mogą być racjonalnie utrzymywane. Oznacza to konieczność dowodowego wykazania istnienia Boga. Teologia fundamentalna, bazująca na tym modelu, zajmuje się wypracowywaniem takich dowodów. Probabilistyczny model racjonalności wskazuje, że bezsprzeczne osiągnięcie absolutnej prawdy (w sprawach istnienia Boga) jest niewykonalne dla ludzkiego rozumu. Ten może jedynie wykazać, że przyjmowane poglądy są wysoce prawdopodobne. Teologia fundamentalna stara się w tym modelu wykazać, że istnienie Boga jest wysoce prawdopodobne. Znaczącym ograniczeniem tego modelu jest rozumowanie indukcyjne. Krytyczny model racjonalności opiera się dlatego na falsyfikacji, której podstawą jest rozumowanie dedukcyjne. Poglądy, jeżeli są koherentne, mogą być tak długo uznawane, dopóki nie zostanie wykazana ich fałszywość. Teologia fundamentalna powinna więc zajmować się apologetycznym odpieraniem argumentów krytykujących wiarę.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-9a6e0a1b62814b34b7e3aeccd0b5a01d |
| institution | Matheson Library |
| issn | 0239-801X 2956-3666 |
| language | deu |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie |
| record_format | Article |
| series | Studia Teologiczne |
| spelling | doaj-art-9a6e0a1b62814b34b7e3aeccd0b5a01d2025-07-31T07:10:32ZdeuUniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w WarszawieStudia Teologiczne0239-801X2956-36662022-12-014010.56898/st.10124Analiza wybranych modeli racjonalności wiaryŁukasz Pinio Artykuł przedstawia wybrane modele racjonalności wiary: klasyczny, probabilistyczny i krytyczny. Racjonalność odnosi się przede wszystkim do osoby, która w uzasadniony sposób utrzymuje swoje przekonania (związane z wiarą), a nie jest cechą określającą treść samych przekonań. Klasyczny model racjonalności mówi, że jedynie takie przekonania, których prawdziwość została bezspornie dowiedziona, mogą być racjonalnie utrzymywane. Oznacza to konieczność dowodowego wykazania istnienia Boga. Teologia fundamentalna, bazująca na tym modelu, zajmuje się wypracowywaniem takich dowodów. Probabilistyczny model racjonalności wskazuje, że bezsprzeczne osiągnięcie absolutnej prawdy (w sprawach istnienia Boga) jest niewykonalne dla ludzkiego rozumu. Ten może jedynie wykazać, że przyjmowane poglądy są wysoce prawdopodobne. Teologia fundamentalna stara się w tym modelu wykazać, że istnienie Boga jest wysoce prawdopodobne. Znaczącym ograniczeniem tego modelu jest rozumowanie indukcyjne. Krytyczny model racjonalności opiera się dlatego na falsyfikacji, której podstawą jest rozumowanie dedukcyjne. Poglądy, jeżeli są koherentne, mogą być tak długo uznawane, dopóki nie zostanie wykazana ich fałszywość. Teologia fundamentalna powinna więc zajmować się apologetycznym odpieraniem argumentów krytykujących wiarę. https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/st/article/view/10124modele racjonalności wiaryracjonalnośćwiaraprobabilistyczny model racjonalnośćklasyczny model racjonalnościkrytyczny model racjonalności |
| spellingShingle | Łukasz Pinio Analiza wybranych modeli racjonalności wiary Studia Teologiczne modele racjonalności wiary racjonalność wiara probabilistyczny model racjonalność klasyczny model racjonalności krytyczny model racjonalności |
| title | Analiza wybranych modeli racjonalności wiary |
| title_full | Analiza wybranych modeli racjonalności wiary |
| title_fullStr | Analiza wybranych modeli racjonalności wiary |
| title_full_unstemmed | Analiza wybranych modeli racjonalności wiary |
| title_short | Analiza wybranych modeli racjonalności wiary |
| title_sort | analiza wybranych modeli racjonalnosci wiary |
| topic | modele racjonalności wiary racjonalność wiara probabilistyczny model racjonalność klasyczny model racjonalności krytyczny model racjonalności |
| url | https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/st/article/view/10124 |
| work_keys_str_mv | AT łukaszpinio analizawybranychmodeliracjonalnosciwiary |