Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kültürel Zekâ Düzeylerine İlişkin Algılarının İncelenmesi
Eğitim örgütlerinin eğitimle ilgili görevlerini en verimli şekilde yerine getirebilmesi için kültürel zekâ (KZ) düzeyi yüksek öğretmenlere ihtiyacı vardır. KZ, bireyin kültürel olarak çeşitlilik gösteren ortamlarda etkin bir şekilde iletişim kurma, hareket etme ve başarılı olma yeteneği anlamına gel...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sirnak University
2025-06-01
|
| Series: | Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4483669 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Eğitim örgütlerinin eğitimle ilgili görevlerini en verimli şekilde yerine getirebilmesi için kültürel zekâ (KZ) düzeyi yüksek öğretmenlere ihtiyacı vardır. KZ, bireyin kültürel olarak çeşitlilik gösteren ortamlarda etkin bir şekilde iletişim kurma, hareket etme ve başarılı olma yeteneği anlamına gelmektedir. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) öğretmenlerinin uluslararası projelerde yer alırken, yurt dışı görevlerini yaparken ve farklı ülkelerden gelen sığınmacıların çocuklarına eğitim–öğretim faaliyetlerinde bulunurken başarılı olmak için yüksek düzeyde KZ’ya sahip olmaları avantaj sağlar. Özellikle amacı öğrencilerde farklı din ve kültürlere karşı hoşgörü ve anlayış geliştirmek olan DKAB branşının öğretmenlerinin KZ düzeyinin yüksek olması önem arz etmektedir. Farklı kültürden olan bireylerin birbirlerine karşı saygı ve sevgi içerisinde yaşamalarına, birbirlerine karşı hoşgörülü olmalarına doğru bir din eğitimi katkı sağlayacaktır. Bunun için de KZ düzeyi yüksek DKAB öğretmenlerine ihtiyaç vardır. Türkiye'deki alan yazında DKAB öğretmenlerinin KZ düzeyini inceleyen bir araştırmaya araştırmacılar tarafından rastlanılmamıştır. DKAB öğretmenlerinin KZ düzeyinin ölçeğin ortalamasının üstünde olduğu, kadın öğretmenlerin KZ düzeyinin erkek öğretmenlerden yüksek olduğu, 2 ve üzeri yabancı dil bilen öğretmenlerin KZ düzeyinin 1 yabancı dil bilen ve hiç yabancı dil bilmeyen öğretmenlerden yüksek olduğu, 2 ve üzeri yabancı ülkeye giden öğretmenlerin 1 yabancı ülkeye giden ve hiçbir yabancı ülkeye gitmeyen öğretmenlerden yüksek olduğu ve Avrupa Birliği (AB) Programlarında yer alan uluslararası projelere katılan öğretmenlerin KZ düzeyinin bu projelere katılmayan öğretmenlerden yüksek olduğu bu çalışmanın temel iddialarıdır. Bu araştırma, ortaokul DKAB öğretmenlerinin KZ düzeylerine ilişkin algılarını tespit etmeyi ve bu öğretmenlerin algıları arasında cinsiyet, bilinen yabancı dil sayısı, yurt dışında gidilen ülke sayısı, AB Programlarında yer alan uluslararası projelere katılma durumu değişkenleri açısından anlamlı farklılık olup olmadığının belirlemeyi amaçlamaktadır. DKAB öğretmenlerinin farklı kültürel ortamlarda onların verimliliğini artıracak uygulamaları ortaya koymada bu araştırmadan elde edilecek bulgulardan yararlanılabilir. Bu çalışmanın, teorik ve uygulamalı olarak örgüt psikolojisi, örgütsel davranış ve din eğitimi literatürüne katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Bu araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Mersin İlindeki ortaokullarda görev yapan 749 DKAB öğretmeni oluşturmaktadır. Basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak araştırmada 643 DKAB öğretmenine ulaşılmıştır. Araştırmada Ang ve diğerleri tarafından geliştirilen ve Yaşar ve Gökalp tarafından Türkçe uyarlama çalışması yapılan Kültürel Zekâ Özdeğerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Bu çalışmada yapılan analizler ölçeğin geçerli ve güvenilir ölçüm yaptığı ortaya koymuştur. Verilerin analizinde ANOVA ve t-testi kullanılmıştır. Araştırmada, çalışmaya katılan DKAB öğretmenlerinin KZ düzeylerinin orta düzeyde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca, çalışmada cinsiyet, bilinen yabancı dil sayısı, yurt dışında gidilen ülke sayısı ve AB Programlarında yer alan uluslararası projelere katılma durumu değişkenleri açısından anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Örneğin, araştırma sonuçlarına göre kadın öğretmenler erkek öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde KZ’ya sahipken 2 ve üzeri yabancı dil bilen öğretmenler 1 yabancı dil bilen öğretmenlerden ve hiç yabancı dil bilmeyen öğretmenlerden daha yüksek düzeyde KZ’ya sahiptir. Bunun yanı sıra, bu çalışmada yurt dışında 2 ve üzeri ülkeye giden öğretmenlerin 1 yabancı ülkeye giden öğretmenlerden ve hiçbir yabancı ülkeye gitmeyen öğretmenlerden daha yüksek düzeyde KZ’ya sahip olduğu ortaya konmuştur. Son olarak, bu çalışmada AB Programlarında yer alan uluslararası projelere katılan öğretmenlerin katılmayan öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde KZ’ya sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına dayanarak DKAB öğretmenlerinin uluslararası projelerde yer almasını, yurt dışına çıkışını ve yabancı dil öğrenmesini teşvik edici önerilerde bulunulmuştur. |
|---|---|
| ISSN: | 2146-4901 |