HADİS USULÜNÜN MANZUM KAYNAKLARI VE TÜRKÇE MANZUM HADİS USULÜ ÇALIŞMASI

On dört asırlık İslam Medeniyetini inşa eden Müslümanlar, şiir ve edebiyatı sadece günlük hayatın konuşma dilinde kullanmakla kalmayıp ekonomiden hukuka, siyasetten eğitime, astronomiden tıbba kadar hayatın birçok alanında kullanmışlardır. Diğer toplumlardan farklı olarak tefsir, hadis, fıkıh, grame...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Fehmi Çiçek
Format: Article
Language:Arabic
Published: Karabuk University 2025-06-01
Series:Balagh - Journal of Islamic and Humanities Studies
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4628175
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:On dört asırlık İslam Medeniyetini inşa eden Müslümanlar, şiir ve edebiyatı sadece günlük hayatın konuşma dilinde kullanmakla kalmayıp ekonomiden hukuka, siyasetten eğitime, astronomiden tıbba kadar hayatın birçok alanında kullanmışlardır. Diğer toplumlardan farklı olarak tefsir, hadis, fıkıh, gramer, siyer gibi ilimlerin metodolojilerini (usullerini), bin beyitlik Elfiye’lerle yazmışlardır. Usûl-ü Hadis ilminin esasları Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde doğmuş, ilk üç asırda gelişmiş, dördüncü asırda Râmhürmüzî’nin “el-Muhaddisü’l-fâsıl” adlı kitabıyla ayrı bir ilim dalına intikal etmiştir. Hâkim en-Nîsâbûrî, Hatîb el-Bağdâdî ve İbnü’s-Salâh ile iyice gelişmiş, yedinci asrın ortalarında İbn Ferah el-İşbîlî’nin “Garâmî Sahîh” adlı manzûmesiyle farklı bir boyut kazanmıştır. Hadis Usûlü, artık manzûm olarak yazılmaya başlanmış, sonra kısa, orta ve uzun beyitli birçok manzûmeler yazılmıştır. Mecdüddin el-Fîrûzâbâdî, Kemalüddin eş-Şümünnî, İbn Zekrî et-Tilimsânî, Radıyyüddin el-Gazzî ve İbn Fettûh el-Beykûnî gibi âlimlerin manzûmeleri; Şihabüddin el-Hüveyyî, Zeynüddin el-Irâkî, Muhammed b. Abdurrahman el-Berşensî ve Celalüddin es-Süyûtî gibi âlimlerin Elfiyye’leri, Hadis Usûlü’nde yazılan belli başlı manzûm eserler arasında yer almıştır. 2020 yılında FSM Vakıf Üniversitesinde tamamladığımız “Hadis Usûlü Literatüründe Manzûm Eserler ve Türkçe Manzûm Hadis Usûlü Çalışması” adlı doktora tezimiz, Arapça yazılan Hadis Usulü eserlerini doktora seviyesinde inceleyen bir tez olması yönüyle ülkemizde bir ilktir. Bu makalemiz mevzubahis çalışmanın kısa bir özeti mahiyetindeir. Cumhuriyet döneminde yapılan hadis usulü çalışmalarını incelediğimizde -maalesef- Hadis Usulünü Türkçe Manzume ile kaleme alan bir esere rastlanmamıştır. Buradan hareketle, zengin kafiye yapısı, 7+7=14’lü hece ölçüsü, çekici üslubu ve akademik muhtevasıyla “el-Manzumetü’l-Fehmiyye” adlı 80 beyitlik Türkçe Manzum Hadis Usulü çalışmamız yine alanında bir “ilk”tir. Bu çalışmamızın, lisans ve lisansüstü seviyede Hadis Usûlünü daha kolay ve çekici bir yolla tedris esilmesine katkı sağlaması ümit edilmektedir.
ISSN:2791-6561