Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme

Tasavvuf, geçmişten günümüze toplumun çeşitli kesimleri nezdinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Bundan dolayıdır ki tasavvufun lehinde olduğu gibi aleyhinde de pek çok müstakil yayın neşredilmiştir. Gerek sûfîlerin kendi içlerinde birbirlerine karşı yaptıkları tenkitler gerekse diğer disiplinlerce...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Mahmud Esad Erkaya
Format: Article
Language:Arabic
Published: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi 2021-01-01
Series:Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1491444
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1839636437536866304
author Mahmud Esad Erkaya
author_facet Mahmud Esad Erkaya
author_sort Mahmud Esad Erkaya
collection DOAJ
description Tasavvuf, geçmişten günümüze toplumun çeşitli kesimleri nezdinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Bundan dolayıdır ki tasavvufun lehinde olduğu gibi aleyhinde de pek çok müstakil yayın neşredilmiştir. Gerek sûfîlerin kendi içlerinde birbirlerine karşı yaptıkları tenkitler gerekse diğer disiplinlerce sûfîlere yöneltilen eleştiriler önemli bir literatür oluşturmuştur. Günümüzde de tasavvufu eleştiren on beşi aşkın kitap halen kitapçılardan kolaylıkla temin edilebilmekte ve tasavvufa ilgi duyan yahut ona karşı bir pozisyonda duran çeşitli toplum kesimleri tarafından merakla okunmaktadır. Bu makalede farklı tasavvuf anlayışlarını ve sûfîleri tenkit gayesiyle günümüzde kaleme alınan bazı kitaplar üzerinde durulmuştur. Söz konusu çalışmalar kısaca tanıtılmış, sonrasında telif gayeleri, tenkit ettikleri temel konular ve metotları tetkik edilmiştir. Çalışmada tasavvufu tenkit eden yazarlar içerisinde ilahiyat alanında uzman akademisyenler olduğu gibi dini tahsile sahip olmayan kimseler de bulunmaktadır. Yine selefî zihniyete yakın isimlerin yanında belirli bir dönem tarikat faaliyetleri içerisinde yer almış yazarların da tecrübelerinden hareketle kitap neşrettikleri görülmüştür. Bunlara ilaveten bir de gazetecilerin belirli tarikatlar üzerinde yaptığı ve tasavvufu günümüzdeki liyakatsiz temsilcileri vasıtasıyla karalama adına önemli bir rol üstlenmiş araştırmalar vardır. Söz konusu kitaplardaki en büyük problemin yazarlarının tasavvuf ve genel olarak İslâmî ilimlere vukufiyeti problemi olduğu görülmüştür. Bunun yanında tasavvufu temsil eden günümüz mürşidlerinin önemli bir bölümünün liyakatsiz veya sahte şeyhlerden oluşması da bu eserlerdeki eleştirilerin sağlam bir temelden yoksun olduğunu göstermektedir.
format Article
id doaj-art-532db3f65e8b4c7b9e2bd3adb37864ea
institution Matheson Library
issn 1302-3543
language Arabic
publishDate 2021-01-01
publisher İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
record_format Article
series Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
spelling doaj-art-532db3f65e8b4c7b9e2bd3adb37864ea2025-07-07T19:24:32Zaraİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi1302-35432021-01-012345137169Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir DeğerlendirmeMahmud Esad Erkaya0https://orcid.org/0000-0003-3981-4688ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİ, POLATLI İLAHİYAT FAKÜLTESİTasavvuf, geçmişten günümüze toplumun çeşitli kesimleri nezdinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Bundan dolayıdır ki tasavvufun lehinde olduğu gibi aleyhinde de pek çok müstakil yayın neşredilmiştir. Gerek sûfîlerin kendi içlerinde birbirlerine karşı yaptıkları tenkitler gerekse diğer disiplinlerce sûfîlere yöneltilen eleştiriler önemli bir literatür oluşturmuştur. Günümüzde de tasavvufu eleştiren on beşi aşkın kitap halen kitapçılardan kolaylıkla temin edilebilmekte ve tasavvufa ilgi duyan yahut ona karşı bir pozisyonda duran çeşitli toplum kesimleri tarafından merakla okunmaktadır. Bu makalede farklı tasavvuf anlayışlarını ve sûfîleri tenkit gayesiyle günümüzde kaleme alınan bazı kitaplar üzerinde durulmuştur. Söz konusu çalışmalar kısaca tanıtılmış, sonrasında telif gayeleri, tenkit ettikleri temel konular ve metotları tetkik edilmiştir. Çalışmada tasavvufu tenkit eden yazarlar içerisinde ilahiyat alanında uzman akademisyenler olduğu gibi dini tahsile sahip olmayan kimseler de bulunmaktadır. Yine selefî zihniyete yakın isimlerin yanında belirli bir dönem tarikat faaliyetleri içerisinde yer almış yazarların da tecrübelerinden hareketle kitap neşrettikleri görülmüştür. Bunlara ilaveten bir de gazetecilerin belirli tarikatlar üzerinde yaptığı ve tasavvufu günümüzdeki liyakatsiz temsilcileri vasıtasıyla karalama adına önemli bir rol üstlenmiş araştırmalar vardır. Söz konusu kitaplardaki en büyük problemin yazarlarının tasavvuf ve genel olarak İslâmî ilimlere vukufiyeti problemi olduğu görülmüştür. Bunun yanında tasavvufu temsil eden günümüz mürşidlerinin önemli bir bölümünün liyakatsiz veya sahte şeyhlerden oluşması da bu eserlerdeki eleştirilerin sağlam bir temelden yoksun olduğunu göstermektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1491444tasavvuftenkitapolojikritikالصوفيةنقدمثلبةاعتذارالحرجةsufismcriticismapologycritical
spellingShingle Mahmud Esad Erkaya
Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
tasavvuf
tenkit
apoloji
kritik
الصوفية
نقد
مثلبة
اعتذار
الحرجة
sufism
criticism
apology
critical
title Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
title_full Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
title_fullStr Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
title_full_unstemmed Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
title_short Günümüz Türkiye’sinde Tasavvufu Tenkit Amaçlı Yazılan Bazı Kitaplar Üzerine Bir Değerlendirme
title_sort gunumuz turkiye sinde tasavvufu tenkit amacli yazilan bazi kitaplar uzerine bir degerlendirme
topic tasavvuf
tenkit
apoloji
kritik
الصوفية
نقد
مثلبة
اعتذار
الحرجة
sufism
criticism
apology
critical
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1491444
work_keys_str_mv AT mahmudesaderkaya gunumuzturkiyesindetasavvufutenkitamaclıyazılanbazıkitaplaruzerinebirdegerlendirme