Mağaradan Manevî Aydınlanmaya: Mevlânâ’nın Yâr-ı Gâr Mazmunu ve Şems’in Rolü
Bu makale, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin eserlerinde “yâr-ı gâr” mazmununun kullanımını ve onun Şems-i Tebrîzî ile olan ilişkisini incelemektedir. Yâr-ı gâr mazmununa, İslam tarihinde önemli bir yeri olan hicret olayına atıfta bulunarak, irfânî ve manevî metaforlar yüklenmiştir. Bu da mazmunun edebî...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2025-06-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4224353 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | Bu makale, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin eserlerinde “yâr-ı gâr” mazmununun kullanımını ve onun Şems-i Tebrîzî ile olan ilişkisini incelemektedir. Yâr-ı gâr mazmununa, İslam tarihinde önemli bir yeri olan hicret olayına atıfta bulunarak, irfânî ve manevî metaforlar yüklenmiştir. Bu da mazmunun edebî metinlerde zengin bir kullanım alanı bulmasına vesile olmuştur. Araştırma, bu mazmunun çeşitli kullanımlarını ele almakla birlikte mağaranın İslam kültüründeki sembolik anlamlarını ve mistik değerini de ele almaktadır. Çalışmada yâr-ı gâr mazmunun Klasik Fars edebiyatında ele alınışı incelenerek, Mevlânâ’nın kullanımının özgünlüğü ortaya konulacaktır. Çalışma, Mevlânâ’nın eserlerindeki yâr-ı gâr mazmununu üç ana tema altında analiz etmektedir: manevî uyanış ve rehberlik, ilâhî aşkın simgesi, dostluk ve fedakârlık. Mevlânâ’nın, Şems-i Tebrîzî’yi manevî bir rehber olarak konumlandırmasında bu mazmunun rolü üzerinde durulacak, Divân-ı Kebîr ve Mesnevî’den seçilen örneklerle mazmunun farklı bağlamlardaki kullanımı incelenecektir. Araştırma, yâr-ı gâr mazmununun Mevlânâ’nın eserlerinde merkezi bir rol oynadığını ve Şems-i Tebrîzî ile dostluğunun bu mazmun üzerinden yeni bir bakış açısıyla değerlendirilebileceğini öne sürmektedir. Yâr-ı gâr mazmununun Mevlânâ’nın tasavvufî düşüncesinin ve manevî deneyimlerinin bir yansıması olduğunu ortaya koyan çalışma, Mevlânâ’nın düşünce dünyasına ve tasavvufî öğretilerine daha derin bir bakış açısı sunmakta, aynı zamanda onun edebî ustalığını ve tasavvufî kavramları şiirsel bir dille ifade etme becerisini göstermektedir.
|
|---|---|
| ISSN: | 2458-908X |