Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi
Amaç: Bu çalışmada, demiryollarında görev yapan makinistlerin zihinsel iş yükü analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, makinistlerin zihinsel iş yükünü etkileyen faktörleri belirleyerek, sürdürülebilir ve verimli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkı sağlamaktır.Yöntem: Veri toplama aracı ol...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
2025-07-01
|
| Series: | Verimlilik Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4144636 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1839612424823504896 |
|---|---|
| author | Ömer Faruk Efe Meryem Koçer |
| author_facet | Ömer Faruk Efe Meryem Koçer |
| author_sort | Ömer Faruk Efe |
| collection | DOAJ |
| description | Amaç: Bu çalışmada, demiryollarında görev yapan makinistlerin zihinsel iş yükü analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, makinistlerin zihinsel iş yükünü etkileyen faktörleri belirleyerek, sürdürülebilir ve verimli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkı sağlamaktır.Yöntem: Veri toplama aracı olarak NASA-TLX yönteminden faydalanılmış. Bu yönteme dayalı oluşturulan anket formu, makinistlere uygulanmıştır. Çok fazla sayıda karar verici bulunması ve değerlendirmelerin, bulanık ifadeler ile yapılması nedeniyle analiz sürecinde ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemi olan Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS yöntemleri kullanılmıştır.Bulgular: Deneyim süresine göre oluşturulan 6-10 yıl, 11-15, 16-20 ve 21 yıl ve üzeri) çalışan gruplarında her iki karar verme yöntemine göre en yüksek zihinsel iş yükünün, İş4 (Tren seyri esnasında meydana gelen arıza ve acil durumlarla ilgili işleri yürütmek, basit arızaları gidermek vb.) görevinde yaşandığı tespit edilmiştir. Yük, Marmaray, YHT Metro birimlerinde çalışan gruplar ayrı ayrı ele alındığında, zihinsel iş yüküne sebep olan alternatifler alanlarına bakıldığında İş4’ün her üç grup açısından zihinsel iş yükünün ilk sırada olduğu görülmüştür.Özgünlük: Bu çalışma, NASA-TLX, Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS yöntemlerini entegre ederek, demiryollarında çalışan makinistlerin zihinsel iş yükünü analiz eden özgün bir metodolojik yaklaşım sunmaktadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-2c80f7ba9f174df1b3132e8c1b9b1cdd |
| institution | Matheson Library |
| issn | 1013-1388 |
| language | English |
| publishDate | 2025-07-01 |
| publisher | Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı |
| record_format | Article |
| series | Verimlilik Dergisi |
| spelling | doaj-art-2c80f7ba9f174df1b3132e8c1b9b1cdd2025-07-28T08:41:07ZengSanayi ve Teknoloji BakanlığıVerimlilik Dergisi1013-13882025-07-0159360962410.51551/verimlilik.1533137417Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle AnaliziÖmer Faruk Efe0https://orcid.org/0000-0001-8170-5114Meryem Koçer1https://orcid.org/0000-0001-9893-5733BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİAmaç: Bu çalışmada, demiryollarında görev yapan makinistlerin zihinsel iş yükü analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, makinistlerin zihinsel iş yükünü etkileyen faktörleri belirleyerek, sürdürülebilir ve verimli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkı sağlamaktır.Yöntem: Veri toplama aracı olarak NASA-TLX yönteminden faydalanılmış. Bu yönteme dayalı oluşturulan anket formu, makinistlere uygulanmıştır. Çok fazla sayıda karar verici bulunması ve değerlendirmelerin, bulanık ifadeler ile yapılması nedeniyle analiz sürecinde ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemi olan Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS yöntemleri kullanılmıştır.Bulgular: Deneyim süresine göre oluşturulan 6-10 yıl, 11-15, 16-20 ve 21 yıl ve üzeri) çalışan gruplarında her iki karar verme yöntemine göre en yüksek zihinsel iş yükünün, İş4 (Tren seyri esnasında meydana gelen arıza ve acil durumlarla ilgili işleri yürütmek, basit arızaları gidermek vb.) görevinde yaşandığı tespit edilmiştir. Yük, Marmaray, YHT Metro birimlerinde çalışan gruplar ayrı ayrı ele alındığında, zihinsel iş yüküne sebep olan alternatifler alanlarına bakıldığında İş4’ün her üç grup açısından zihinsel iş yükünün ilk sırada olduğu görülmüştür.Özgünlük: Bu çalışma, NASA-TLX, Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS yöntemlerini entegre ederek, demiryollarında çalışan makinistlerin zihinsel iş yükünü analiz eden özgün bir metodolojik yaklaşım sunmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4144636mental workloadfuzzy logicmulti-criteria decision making techniquesnasa-tlxzihinsel i̇ş yükübulanık mantıkçok kriterli karar verme tekniklerinasa-tlx |
| spellingShingle | Ömer Faruk Efe Meryem Koçer Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi Verimlilik Dergisi mental workload fuzzy logic multi-criteria decision making techniques nasa-tlx zihinsel i̇ş yükü bulanık mantık çok kriterli karar verme teknikleri nasa-tlx |
| title | Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi |
| title_full | Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi |
| title_fullStr | Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi |
| title_full_unstemmed | Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi |
| title_short | Demiryolu Makinistlerinin Zihinsel İş Yükünün Bulanık TOPSIS ve Bulanık COPRAS Teknikleriyle Analizi |
| title_sort | demiryolu makinistlerinin zihinsel is yukunun bulanik topsis ve bulanik copras teknikleriyle analizi |
| topic | mental workload fuzzy logic multi-criteria decision making techniques nasa-tlx zihinsel i̇ş yükü bulanık mantık çok kriterli karar verme teknikleri nasa-tlx |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4144636 |
| work_keys_str_mv | AT omerfarukefe demiryolumakinistlerininzihinselisyukununbulanıktopsisvebulanıkcoprasteknikleriyleanalizi AT meryemkocer demiryolumakinistlerininzihinselisyukununbulanıktopsisvebulanıkcoprasteknikleriyleanalizi |