بررسی شخصیت رستم در داستان رستم و سهراب بر اساس نظریۀ روان‌شناسی مثبت‌گرا

رستم برترین شخصیتِ حماسی در شاهنامه است. با ورود او به شاهنامه این کتاب جلوه‌ای دیگر می‌یابد و با مرگِ او دنیای شاهنامه تا حدود زیادی حیات و سرزندگی خود را از دست می‌دهد. برتری رستم فقط به دلاوری‌های شگفت‌انگیزش نیست، بلکه رفتار و اقوالِ وی از خردمندی، هوشیاری، نرمخویی و پیروزی سرشار است. در این مقا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: غلامعلی گرائی, رامین محرمی, نیلوفر میکائیلی
Format: Article
Language:English
Published: ًQand-E Parsi Scientific Association 2025-06-01
Series:نقد تحلیل و زیبایی شناسی متون
Subjects:
Online Access:https://www.qparsi.ir/article_225304_521abd8f7b8a6e6f2540bf8be5894cff.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:رستم برترین شخصیتِ حماسی در شاهنامه است. با ورود او به شاهنامه این کتاب جلوه‌ای دیگر می‌یابد و با مرگِ او دنیای شاهنامه تا حدود زیادی حیات و سرزندگی خود را از دست می‌دهد. برتری رستم فقط به دلاوری‌های شگفت‌انگیزش نیست، بلکه رفتار و اقوالِ وی از خردمندی، هوشیاری، نرمخویی و پیروزی سرشار است. در این مقاله این بُعد از شخصیت رستم از منظرِ روان‌شناسی مثبت‌گرا بررسی شود. سلیگمن، پدر روان‌شناسی مثبت‌گرا، مؤلفه‌های اصلی شخصیت را به شش قسمت تقسیم کرده ‌است: خرد، شجاعت، عشق، عدالت، میانه‌روی و تعالی. در این جستار شخصیتِ رستم با توجه به مؤلفه‌های مذکور با بهره‌گیری از روشِ تحلیلی– توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای بررسی شده است. در داستان‌های مربوط به رستم در شاهنامه و تنوعِ رفتاری او در موقعیت‌های مختلف شاهد شخصیت‌های یکسان نیستیم و نمی‌توانیم حکم کلی برای آن صادر کنیم. به‌همین علت تنها به بررسی شخصیت وی در داستان رستم و سهراب پرداخته‌ایم. فرضیۀ تحقیق مبتنی بر این اصل بود که پیروزی‌های رستم در نبردهای مختلف تنها ناشی از قدرت جسمانی نیست و باید به لحاظ شخصیتی نیز از توانایی‌های بسیار برخوردار باشد. نتیجۀ پژوهش نشان داد که رستم در تصمیماتی که می‌گیرد همواره خرد و دانایی را در نظر دارد، هرچند گه‌گاه به نابخردی‌هایی نیز برمی‌خوریم که با توجه به جنبۀ بشری او دور از انتظار نیست. به‌علاوه، شجاعت، صداقت، عشق، امید، مسئولیت‌پذیری، فروتنی و دادگستری از مؤلفه‌های اصلی شخصیت اوست. در این داستان برخی از مؤلفه‌ها مانند اشتیاق، انصاف و درکِ زیبایی کمتر دیده می‌شود.
ISSN:2783-4166