Anadolu Selçuklu Sikkelerinde Anlam ve Sembol

Ait olduğu her dönemin vazgeçilmez alışveriş aracı olan sikkeler aynı zamanda üzerlerindeki yazı, unvan ve sembollerle sultan pulu olarak da kabul görmüştür. Türk İslam devlet geleneğinde hükümdar olmanın ilk şartı adına hutbe okutmak ve sikke kestirmek olmuş, tahta geçen hükümdar, sultan, melik vb....

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Ahmet Şen
Format: Article
Language:English
Published: Atatürk University 2025-06-01
Series:Journal of Literature and Humanities
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4146521
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Ait olduğu her dönemin vazgeçilmez alışveriş aracı olan sikkeler aynı zamanda üzerlerindeki yazı, unvan ve sembollerle sultan pulu olarak da kabul görmüştür. Türk İslam devlet geleneğinde hükümdar olmanın ilk şartı adına hutbe okutmak ve sikke kestirmek olmuş, tahta geçen hükümdar, sultan, melik vb. yöneticiler kendi adına sikke bastırarak gücün ve iktidarın yegâne temsilcisi olduğunu tebaasına göstermiştir. Sikkeler özellikle Türk İslam medeniyeti içerisinde maddi değerinin yanı sıra güç ve kudretin göstergesi olarak bir propaganda aracı gibi de işlev görmüş; kazanılan zaferler, yönetilen topraklar, inanç, kültür gibi ibareler semboller veya ifadeler ile anlatılmıştır. Antik dönemden itibaren görmeye başladığımız atlı süvari, aslan, kartal vb. tasvirler çoğu medeniyetlerin sikkelerinde de hükümdarlık alameti ve hükümdarın gücünü yansıtan bir sembolizim olarak karşımıza çıkmaktadır. Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarları da kendinden önceki medeniyetlerde uygulanan bu güç sembollerine kendi sikkelerinde yer vermiş, para denince akla gelen portre, atlı süvari, unvan ve doğada var olan en güçlü yırtıcı hayvanları güç timsali olarak kendi sikkelerine darp etmişlerdir. Bu makalede Anadolu Selçuklu sikkeleri üzerinde yer alan yazı, figür ve sembollerin içerik ve ikonografik anlamları üzerinde değerlendirmeler yapılmış olup Selçuklu sikkelerinde yer alan figür ve sembollerin ortaya çıkış süreçleri, etkileşim alanları ve bu tasvirlerin Selçuklu sonrası gelişimleri üzerinde durularak bir sonuca varılmaya çalışılmıştır.
ISSN:2822-4779