Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce

XIX. Yüzyılda Erzincan’da faaliyet gösteren tarikatlardan birisi olan Nakşibendiliğe mensup Leblebici ve Salih Baba, divanı olan iki ümmî şairdir. Formel bir eğitim sürecinden geçmedikleri için okuma yazma bilmedikleri nakledilen bu iki şair, şifahî olarak dile getirdikleri şiirlerle dikkat çekmişti...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Halil Baltacı
Format: Article
Language:Arabic
Published: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi 2021-01-01
Series:Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1489088
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1839636385317781504
author Halil Baltacı
author_facet Halil Baltacı
author_sort Halil Baltacı
collection DOAJ
description XIX. Yüzyılda Erzincan’da faaliyet gösteren tarikatlardan birisi olan Nakşibendiliğe mensup Leblebici ve Salih Baba, divanı olan iki ümmî şairdir. Formel bir eğitim sürecinden geçmedikleri için okuma yazma bilmedikleri nakledilen bu iki şair, şifahî olarak dile getirdikleri şiirlerle dikkat çekmiştir. Sonradan yazıya geçirilen ve divan olarak neşredilen şiirlerde ana unsur tasavvuf düşüncesidir. Her iki şair varlık, âlem, insan ve bunların Tanrı ile ilişkisini işleyen şiirler söylemiş, bunun yanında tarikat uygulamaları ve şeyh-mürit ilişkisine dair bir takım diğer tasavvufî ıstılahlara da işaret etmişlerdir. Biz bu çalışmamızda tasavvuf, şiir ve ümmîlik üzerine bir takım değerlendirmeler yaptıktan sonra özellikle her iki divanda ortak olan varlık, âlem ve insan konusundaki şiirlerin ardındaki tasavvufî düşünceyi tespit etmeye gayret ettik. Bunu yaparken divanlardan seçtiğimiz beyitlerle hem düşüncelerimizi desteklemeye hem de bu iki divanda bulunan şiirlerin nitelik ve muhtevasının görülmesini sağlamaya çalıştık.
format Article
id doaj-art-0b673a6ebce74b12a10f46c4f4745b0d
institution Matheson Library
issn 1302-3543
language Arabic
publishDate 2021-01-01
publisher İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
record_format Article
series Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
spelling doaj-art-0b673a6ebce74b12a10f46c4f4745b0d2025-07-07T19:24:54Zaraİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi1302-35432021-01-0122431435169Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî DüşünceHalil Baltacı0Erzincan Üniversitesi İlahiyat FakültesiXIX. Yüzyılda Erzincan’da faaliyet gösteren tarikatlardan birisi olan Nakşibendiliğe mensup Leblebici ve Salih Baba, divanı olan iki ümmî şairdir. Formel bir eğitim sürecinden geçmedikleri için okuma yazma bilmedikleri nakledilen bu iki şair, şifahî olarak dile getirdikleri şiirlerle dikkat çekmiştir. Sonradan yazıya geçirilen ve divan olarak neşredilen şiirlerde ana unsur tasavvuf düşüncesidir. Her iki şair varlık, âlem, insan ve bunların Tanrı ile ilişkisini işleyen şiirler söylemiş, bunun yanında tarikat uygulamaları ve şeyh-mürit ilişkisine dair bir takım diğer tasavvufî ıstılahlara da işaret etmişlerdir. Biz bu çalışmamızda tasavvuf, şiir ve ümmîlik üzerine bir takım değerlendirmeler yaptıktan sonra özellikle her iki divanda ortak olan varlık, âlem ve insan konusundaki şiirlerin ardındaki tasavvufî düşünceyi tespit etmeye gayret ettik. Bunu yaparken divanlardan seçtiğimiz beyitlerle hem düşüncelerimizi desteklemeye hem de bu iki divanda bulunan şiirlerin nitelik ve muhtevasının görülmesini sağlamaya çalıştık.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1489088şiirnakşibendilikleblebici babasalih babaümmîtasavvufşairerzincanشعرالنقشبنديةلبلبجي باباصالح باباأميتصوفشاعرأرزنجانpoemnaqshbandi orderleblebici babasalih babailliteratesufismpoeterzincan
spellingShingle Halil Baltacı
Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
şiir
nakşibendilik
leblebici baba
salih baba
ümmî
tasavvuf
şair
erzincan
شعر
النقشبندية
لبلبجي بابا
صالح بابا
أمي
تصوف
شاعر
أرزنجان
poem
naqshbandi order
leblebici baba
salih baba
illiterate
sufism
poet
erzincan
title Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
title_full Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
title_fullStr Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
title_full_unstemmed Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
title_short Ârif-i Ümmî İki Nakşibendî Şair: Erzincanlı Leblebici Baba (Şems-i Hayâl) ile Tüfekçizâde Salih Baba’nın Şiirlerinde Tasavvufî Düşünce
title_sort arif i ummi iki naksibendi sair erzincanli leblebici baba sems i hayal ile tufekcizade salih baba nin siirlerinde tasavvufi dusunce
topic şiir
nakşibendilik
leblebici baba
salih baba
ümmî
tasavvuf
şair
erzincan
شعر
النقشبندية
لبلبجي بابا
صالح بابا
أمي
تصوف
شاعر
أرزنجان
poem
naqshbandi order
leblebici baba
salih baba
illiterate
sufism
poet
erzincan
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1489088
work_keys_str_mv AT halilbaltacı arifiummiikinaksibendisairerzincanlıleblebicibabasemsihayaliletufekcizadesalihbabanınsiirlerindetasavvufidusunce